Waarom het zo moeilijk is om ‘nee’ te zeggen en hoe je het kunt leren

Waarom ‘nee’ zeggen zo moeilijk is: inzichten uit de praktijk.

Als stress- en burn-outcoach zie ik dit keer op keer. Tijdens mijn workshops over nee zeggen en grenzen stellen hoor ik vrouwen vaak verzuchten: “Ik weet dat ik vaker nee moet zeggen, maar ik wil niemand teleurstellen.” Herkenbaar?

Het probleem begint vaak al in onze jeugd. Als kleine meisjes leren we dat ‘nee’ zeggen ons minder aardig maakt, terwijl braaf en behulpzaam zijn juist beloond wordt. Dit blijft ons gedrag beïnvloeden, ook als volwassen vrouw. We willen de ander niet teleurstellen, zelfs als dat ten koste gaat van onszelf. Misschien hoor je ook dat innerlijke stemmetje dat fluistert: “Als goede moeder hoor je er altijd te zijn voor je kinderen” of “Op mijn werk kan ik niet uitvallen, wie doet het dan?”

Wat gebeurt er als je te weinig grenzen stelt?

“Maar anderen helpen is toch iets goeds?”

Absoluut! Maar alleen als het niet ten koste van jezelf gaat. Het probleem is dat we als vrouwen heel goed leerden hoe we voor anderen moeten zorgen, maar veel minder hoe we er voor onszelf kunnen zijn. Daardoor is de balans bij velen niet in evenwicht. En dat heeft gevolgen:

• Fysiek en mentaal: Over je grenzen gaan kan leiden tot fysieke klachten, stress, uitputting en zelfs burn-out.
• Dromen blijven liggen: Door constant ja te zeggen tegen anderen, zeg je vaak nee tegen je eigen verlangens en doelen.
• Zelfverloochening: Als je voortdurend aanpast aan de verwachtingen van anderen, raak je steeds verder verwijderd van wie je echt bent.

Praktische tips: hoe leer je ‘nee’ zeggen?

Gelukkig kun je leren om vaker nee te zeggen – zonder je schuldig te voelen. Hier zijn vijf tips om je op weg te helpen:

1. Begrijp jouw patronen rond ‘nee zeggen’

Denk na over wat ‘nee zeggen’ voor jou betekent. Vaak komen onze patronen voort uit onze opvoeding of eerdere ervaringen. Neem bijvoorbeeld mijn eigen verhaal: als kind werd ik vaak buitengesloten, wat me leerde om me aan te passen om erbij te horen. Dit patroon hield ik als volwassene onbewust in stand. Door me hiervan bewust te worden, kon ik het doorbreken.

2. Begin met de makkelijkste nee’s

Grenzen stellen is spannend, dus begin klein. Kies situaties waar een nee geven niet al te confronterend is. Misschien kun je makkelijker nee zeggen tegen een familielid dan tegen een collega? Kies wat voor jou het minst moeilijk voelt en bouw van daaruit verder.

3. Vraag jezelf af: “Waar zeg ik nee tegen als ik ja zeg?”

Elke keer dat je ja zegt, zeg je ergens anders nee tegen. Bijvoorbeeld:

• Ja zeggen tegen een collega die hulp nodig heeft, betekent nee zeggen tegen het afmaken van je eigen werk.
• Ja zeggen tegen een vriendin die wil afspreken, betekent nee zeggen tegen die broodnodige avond rust.
• Ja zeggen tegen die extra taak, betekent nee zeggen tegen een haalbaar werkritme.

Sta stil bij wat jouw ja’s en nee’s betekenen.

4. Accepteer het (tijdelijke) schuldgevoel

In het begin voelt nee zeggen onwennig en misschien zelfs fout. Dat komt omdat je gedrag doorbreekt dat je al jaren hebt aangeleerd. Maar weet dit: dat schuldgevoel betekent niet dat je iets verkeerd doet, alleen dat je iets anders doet. Zeg daarom tegen jezelf: “Ik mag me schuldig voelen, maar dat betekent niet dat ik slecht bezig ben. Het betekent alleen dat ik aan het veranderen ben.”

5. Houd je doel voor ogen

Onthoud waarom je nee leert zeggen: omdat je gezonder, gelukkiger en meer jezelf wilt zijn. Het ongemak is tijdelijk, maar de voordelen zijn blijvend. Hoe vaker je het doet, hoe natuurlijker het voelt. En weet je wat? Mensen respecteren je juist als je eerlijk en duidelijk je grenzen aangeeft. Je inspireert zelfs anderen om hetzelfde te doen.

Neem de tijd en maak ruimte voor jezelf

Nee leren zeggen is een van de krachtigste dingen die je voor jezelf kunt doen. Het opent de deur naar een leven waarin je ruimte maakt voor wat jou echt gelukkig maakt. En dat verdien je!

Meer weten? 

Op 25 januari geef ik samen met chiropractor Anneke Verbeeck een workshop over nee zeggen en grenzen stellen.

Ikzelf ben gecertificeerd stress- en burn-outcoach en heb meer dan 20 jaar ervaring in het geven van workshops, waaronder over grenzen stellen en nee zeggen op een verbindende manier.

Anneke is chiropractor en schreef het boek 'Het Back-Up Plan' over de oorzaken van nek- en rugpijn. Wist je dat een gebrek aan grenzen stellen één van die oorzaken is? 

In deze workshop: 

• Ontdek je welke betekenis jij onbewust aan 'nee' geeft. 
• Word je je bewust van wie je bent en wat je nodig hebt om op je best te zijn. 
• Leer je hoe je 'neen' op een verbindende manier te communiceren.
• Heb je alle handvaten en tools voor een deugddoende verandering in je leven!

Wil je meer tips of inspiratie? Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe blogposts en een online cursus over grenzen stellen. Samen maken we van ‘nee zeggen’ een ja tegen jezelf!